In theater of muziekvoorstellingen zien we niet vaak tech als onderwerp. Al helemaal niet in voorstellingen gericht op kinderen. En dat moet veranderen, stelt TechGirl Anic van Damme. Zij bezocht de voorstelling Robot van de Rommelmarkt en zag wat het met haar kinderen deed. Een vurig pleidooi voor dit soort verhalen, want die zijn volgens haar belangrijker dan ooit.
In het Concertgebouw in Amsterdam werd in de kerstvakantie een voorstelling geprogrammeerd rondom een bijzondere vriendschap tussen een meisje en een robot. “De Robot van de Rommelmarkt” is een boek van Tonke Dragt. Uit 1967. Yes, that’s been a while. Maar toch is dit verhaal ook nu ontzettend relevant.
Toekomst
Met mijn twee kinderen (7 & 9 jaar) ging ik naar Het Concertgebouw. Nu is dat voor sommigen al een belevenis op zich, maar die van mij zijn niet zo snel onder de indruk. Tot de voorstelling ongeveer een kwartier onderweg is.
Het verhaal speelt zich af in een toekomst waarin robots al het werk doen. Het meisje Edu Jansen is niet zo leergierig. Waarom zou ze? Tafels leren, zelf nog lezen, why? Daar heb je apparaten voor. Tot in het verhaal hun huisrobot stuk gaat. Om haar te helpen met haar huiswerk stuit ze op een oude robot op de rommelmarkt. Het moment dat op het podium het doek wordt opgetild en robot ‘Bob’ tevoorschijn komt, zijn mijn kinderen hooked.
Robotarm
De voorstelling is een project van robotkunstenaar Bram Ellens. Met een team van 11 personen is er ruim een jaar achter de schermen gebouwd, geschreven en geprogrammeerd. Ook een universitair docent Industrial Design van TU Eindhoven is betrokken. Samen met acteurs, muzikanten en licht- en sounddesign wordt het één geheel.
Credits: Harmen Sipkema
Robot Bob wordt in de voorstelling ‘gespeeld’ door een industriële robotarm. Zo’n fabrieksarm, zonder gezicht of andere fysieke referentie naar iets menselijk. Toch krijgt hij door zijn bewegingen en stem een persoonlijkheid. Er ontstaat een vriendschap tussen Edu en Bob.
Robot
De voorstelling zet me aan het denken over hoe wij met technologie omgaan. Dat alles wat Bob zegt en doet ‘erin gestopt’ is door een maker. Wil je een robot iets leren dan zul je dat er zelf in moeten stoppen. Edu raakt daardoor gemotiveerd om Bob te leren lezen en rekenen. Het is aandoenlijk om te zien hoe zij met hem omgaat, een beetje hoe we met een huisdier zouden omgaan qua aanraking. En zoals we met een vriend omgaan als het gaat om emoties: je wilt dat de ander zich fijn voelt. Edu wil dat het goed gaat met haar vriend, maar spoiler alert Bob is al oud…
Credits: Harmen Sipkema
De dagen na de voorstelling blijkt hoeveel indruk het verhaal heeft gemaakt. Mijn kinderen knutselen robots, maar met een standaard knutselpakket kom ik er niet meer. Bij buren worden oude elektrische apparaten opgehaald, snoeren worden losgetrokken en printplaatjes gedemonteerd. De teleurstelling is groot als de robot het niet doet.
Workshops
Daarom zou het zo tof zijn als er een sterkere verbinding is tussen dit soort voorstellingen en workshops, techniek-projecten op school enzovoort. Plekken waar kinderen na de voorstelling hun eigen ‘Bob’ kunnen bouwen en kunnen experimenteren met robotica. En dat gaat verder dan vrijetijdsbesteding, iets leuks om ze bezig te houden.
Met de uitdagingen waar deze generatie voor staat, zoals klimaatverandering, vergrijzing, het tekort aan arbeidskrachten, zou dit eigenlijk een no-brainer moeten zijn. Want dit enthousiasme is dé spark voor de creatievelingen, de engineers, de software-developers en de installateurs en monteurs van morgen.
Lees ook:
