Oké, misschien is het ook weer niet zó schokkend na eerdere berichten over opgelegde boetes: TikTok wordt voor de rechter gesleept. De laatste tijd vloog het nieuws over privacyschendingen ons dan ook de oren. Maar, wat is er dan nu eigenlijk aan de hand? En hoeveel geld kan dit TikTok potentieel gaan kosten?
Wie o wie?
Het gaat om twee partijen: de Consumentenbond en Take Back Your Privacy (TBYP). Je zou je natuurlijk kunnen afvragen wat TikTok deze clubs heeft misdaan. In Nederland kunnen instanties soms ook optreden namens collectieve gedupeerden. Deze partijen treden in dit geval op namens de gebruikers van TikTok, in het bijzonder (jonge) kinderen die gebruikmaken van de app. De Consumentenbond en TBYP stellen al sinds langere tijd hun website open voor aanmeldingen van gedupeerden die willen meedelen in de claim. Inmiddels zou het om zo’n 1,2-1,6 miljoen kinderen gaan.
Maar waarom eigenlijk?
Eerder schreven we al dat de Autoriteit Persoonsgegevens TikTok een boete had opgelegd. Dat is wat anders, omdat het een bestuursrechtelijk oordeel is geweest. De claim die er nu ligt, moet beoordeeld worden aan de hand van civiel recht. Wat is er dan mis volgens de partijen?
“TikTok doet alsof kinderen gratis gebruik maken van de TikTok-app. Maar het gebruik is helemaal niet gratis. TikTok maakt van ‘de gebruiker’ het product. TikTok incasseert jaarlijks miljarden winst door advertentieverkoop. Die advertenties kan TikTok verkopen door de persoonsgegevens van de kinderen te gebruiken die zij in strijd met de wet verzamelt. Gebruikers worden onvoldoende, onduidelijk en onjuist geïnformeerd over de manier waarop hun persoonsgegevens worden gevangen. Bovendien verzamelt TikTok veel meer gegevens dan nodig is, zonder een geldige grondslag te hebben om dat te doen,” aldus de website van Stichting TBYP.
Een beetje geschiedenis…
Wat willen zij dan?
De claim heeft meerdere doelen. Ten eerste wordt de claim gebruikt om een schadevergoeding op te halen voor de gedupeerden. Het zou gaan om 2 miljard euro, welk bedrag wordt onderverdeeld onder verschillende categorieën gebruikers: 1.500 euro voor elk kind dat bij aanvang van het gebruik van TikTok jonger dan 13 jaar oud was, 1.250 euro voor kinderen tussen 13 en 15 jaar oud bij aanvang van het gebruik, en 1.000 euro voor elk kind dat toen 16 of 17 jaar oud was.
Verder wordt de claim gebruikt om een einde te brengen aan het gestelde onrechtmatig handelen van TikTok. Tot slot wordt geëist dat TikTok de gestelde onrechtmatig verkregen gegevens verwijderen.
Of de claim tegen TikTok succesvol gaat zijn bij de rechter, is nog niet vast te stellen. Daarvoor moet eerst duidelijk zijn wat de precieze gronden zijn die worden aangevoerd. Daarnaast is het lastig om de precieze schade vast te stellen, want hoe koppel je eigenlijk een bedrag aan zoiets? Vooralsnog staat het dus nog niet vast dat TikTok onrechtmatig zou hebben gehandeld richting haar gebruikers en tot welke schade dat dan zou leiden. We wachten nadere berichtgeving vol smart af!