Beroemdheden die in een filmpje ineens wel héél vreemde uitspraken doen: entertainend, toch? Sja, ons vermaak moet toch ergens vandaan komen in deze tijden. Bedenk dan wel dat sommige video’s niet echt zijn, maar geproduceerd zijn met Deepfake-techniek. In sommige gevallen is het vrij onschuldig en levert het een lach op. Maar, wat als je slachtoffer wordt van zulke deepfakes, maar mensen denken dat je echt zulke dingen hebt gezegd? Doet YouTube nog iets tegen zulke deepfakes?
Wat is een deepfake?
Een deepfake is gemanipuleerde content met betrekking tot een persoon. Het lijkt dan alsof die persoon in bijvoorbeeld in een video van alles zegt of doet, terwijl hij of zij dat nooit écht heeft gezegd. Door middel van Deepfake-techniek zijn de beelden alleen zo gevormd dat het in sommige gevallen wel levensecht lijkt.
De techniek achter deepfakes is het combineren van bestaand beeldmateriaal, wat dan vervolgens over elkaar heen wordt gezet. Een generator ontwikkelt steeds weer nieuwe content, net zolang tot een ander netwerk (discriminator) zegt dat het niet van echt te onderscheiden is.
Is het gevaarlijk?
Deepfakes kunnen natuurlijk vrij onschuldig zijn, zeker wanneer het duidelijk is dat het gaat om een nepvideo. Toch worden deepfakes steeds realistischer, en daarom ook steeds gevaarlijker. Zo kan nepnieuws ontstaan, kan een video van je gemaakt worden terwijl je iets zegt waar je niet achter staat, of kan zelfs wraakporno worden ontwikkeld waarin ‘jij’ de hoofdrol speelt.
Deepfake YouTube
Als het zo gevaarlijk kan zijn, doet een platform zoals YouTube hier dan wat aan? Het antwoord is, zoals wel vaker, zowel ja als nee. Uit het beleid van YouTube volgt dat YouTube het plaatsen van misleidende informatie verbiedt, en in het bijzonder gemanipuleerde media. Het moet dan gaan om content die technisch zo is gemanipuleerd of vervalt dat gebruikers worden misleid en er een groot risico op ernstige schade kan ontstaan. YouTube lijkt dus wel ruimte open te laten voor het plaatsen van deepfakes, maar het zal toch al vaak op het randje zitten van wat is toegestaan.
Mocht je zulke content tegenkomen, dan kan je dit melden bij YouTube. YouTube zal dan nagaan of er inderdaad sprake is van misleidende content en zal overgaan tot verwijderen indien dat nodig is.
Laat je niet misleiden!
Wil je jezelf niet laten misleiden door een deepfake? Mediawijsheid heeft wat tips geformuleerd om na te gaan of het gaat om echte of neppe content, waaronder:
- Kijk goed naar het gezicht en vraag je af of dit natuurlijke bewegingen zijn. Zie je bijvoorbeeld dat de mond afwijkt of dat er niet geknipperd wordt, dan kan het goed zijn dat er sprake is van een deepfake.
- Ga na of een bekende bron de video heeft geplaatst en of er betrouwbare media zijn die het nieuws ook hebben gepubliceerd.
Wat vind jij van deepfakes? Leuke techniek, of toch een potentieel gevaar?