Een tweet van Vincent Everts heeft stof op doen waaien in Nederland. Hij reed in zijn zelfrijdende Tesla en filmde dat met zijn smartphone, terwijl hij gebruikmaakte van de autopilot-modus. Helaas pindakaas: de politie gaf hem een flinke boete omdat hij zijn telefoon vasthield tijdens het rijden. De discussie laaide op, want, is dat wel terecht?
Reed met @Tesla autopilot en politie hield me aan. Flinke boete. Rechter hoe lang blijft deze regel? pic.twitter.com/HPedYieJO2
— Vincent Everts (@vincente) 10 oktober 2017
Autopilot
Dankzij de autopilot-modus van de Tesla kan je zelf rustig achterover gaan leunen tijdens het rijden. Omdat je zelf in mindere mate hoeft op te letten, zou je in principe dus andere dingen kunnen gaan doen, zoals filmen met je smartphone. Is de huidige wetgeving op dit gebied dan niet achterhaald? Zouden er aanpassingen moeten komen, zoals Everts betoogt?
Bewijzen
Een groot probleem met het wijzigen van de wet, zou de bewijspositie zijn. Reed je wel echt in autopilot-modus? Een Tesla rijdt immers niet volledig autonoom; het kan maar net zijn dat de bestuurder op dat moment zelf reed. Het wordt voor de politie lastig om dat te kunnen beoordelen van de buitenkant.
Wanneer de bestuurder moet aantonen dat hij in de autopilot-modus reed, zal dit ook problematisch zijn. Toon maar eens aan dat je iets niet hebt gedaan. Een oplossing zou zijn om een logboek beschikbaar te maken voor de bestuurder. Dan kan hij een print van het logboek overleggen om aan te tonen dat hij niet reed. Of iedereen zit te springen om deze rompslomp, is dan weer een tweede…
In de kinderschoenen
Zelfrijdende auto’s staan nog redelijk in de kinderschoenen. Er wordt al flink mee geëxperimenteerd, maar volledig autonoom intelligente systemen zijn nog niet verkrijgbaar. Tesla raadt dan ook aan om wel je aandacht erbij te houden tijdens het rijden, ook in autopilot-modus. Het kan zijn dat een menselijke ingreep nodig is. Vanuit dat oogpunt is een boete ook logisch. Filmen had Everts beter kunnen doen via een dashcam.
Er bestaan nog veel juridische en ethische onduidelijkheden rondom zelfrijdende auto’s. Misschien is dit probleem er eentje om aan het lijstje toe te voegen. Om de wetgeving aan te passen, terwijl de zelfrijdende auto’s nog zo in ontwikkeling zijn? Dat is wellicht iets te vroeg. De wetgever zal zich hierover moeten beraden (en nee, niet de rechter, zoals De Rechtspraak even duidelijk maakte in een tweet terug naar Everts).