We vallen meteen met de deur in huis: Twaalf Bytes is een fascinerend en eye-opening boek van bestsellerauteur Jeanette Winterson, dat op een interessante manier het verleden, het heden en de toekomst van kunstmatige intelligentie (oftewel AI: Artificial Intelligent) vertelt. In 12 onthullende en provocerende essays vertelt Winterson over de implicaties van kunstmatige intelligentie in de manier waarop we leven én liefhebben.
De 12 essays of “bytes” zijn gegroepeerd in vier zones, namelijk:
- Het verleden
- Wat is jouw superkracht?
- Seks en andere verhalen
- De Toekomst.
De vertelstijl is conventioneel, provocerend en humoristisch, dus een stijl die heel gemakkelijk leest.
Mary Shelley en Ada Lovelace
Winterson begint met Mary Shelley en Ada Lovelace. Zij voorspelden AI al in hun tijd. Shelley (de auteur van Frankenstein) schreef al over het creëren van leven met elektriciteit en Ada Lovelace werd de eerste persoon die computercode schreef voor de ‘analytische machine’ die haar vriend Charles Babbage had ontworpen – maar niet echt kon bouwen. Lovelace’ theorieën over wat computers zouden kunnen doen of juist niet, waren op hun beurt inspiratie voor Alan Turing in zijn werk. Tegenwoordig hebben we de Turing-test: een onderzoeksmethode in kunstmatige intelligentie (AI, dus) om te bepalen of een computer kan denken als een mens.
Feministische invalshoek
De auteur verwijst, feministisch als ze is, veel naar het feit dat vrouwen en mensen van kleur zelden een stoel aan de technologische tafel hebben, zelfs als zij de makers van deze innovaties zijn. Winterson bekijkt de geschiedenis van AI vanuit een feministisch perspectief en brengt het buitengewone werk van vrouwen aan het licht. Bijvoorbeeld de hedendaagse Turing-codebrekers in Bletchley Park of Katherine Johnson, die NASA hielp om mannen de ruimte in te nemen. De prestaties van vrouwen werden buitenspel gezet door hun mannelijke bazen, zoals de zes vrouwen die een van ’s werelds eerste computers, de ENIAC, programmeerden en niet werden uitgenodigd om deze in 1946 te lanceren.
Winterson volgt de geschiedenis van het machinetijdperk, kapitalisme, gnosticisme, sekspoppen en Griekse filosofie en schrijft gepassioneerd over terugkerende thema’s als gender, religie, kunst, feminisme en liefde. Ze schrijft met een gevoel van urgentie over deze toekomst die er nu al is. Hierbij betoogt ze nadrukkelijk dat deze technologie niet kan slagen als er geen rekening wordt gehouden met diversiteit bij programmering en dataverzameling.
De toekomst is… nu
Terwijl we vandaag transgenderkwesties bespreken, kijkt Winterson naar een toekomst van transhumanisme, waar onze soort de controle over de evolutie heeft overgenomen. De mens zal in de nabije toekomst langer en gezonder leven. We staan op een kruispunt en creëren een nieuw soort leven dat ons kan beheersen of met ons kan samenwerken. Waar we vanaf hier naartoe gaan, hangt volgens Winterson af van wat je gelooft over de menselijke natuur. Om eerlijk te zijn ben ik daar met al die kunstmatige intelligentie best bang voor…
Maar kunstmatige intelligentie is er en er is geen weg terug. Gelukkig is Wintersons boodschap optimistisch: de toekomst hoeft niet somber te zijn. Als machines de slechtste aspecten van de mensheid niet reproduceren en als ze het belang van diversiteit, begrip en mededogen erkennen komt het helemaal goed.
Conclusie: lees dit boek!
Dit boek is echt een grote aanrader. Wil jij ‘m ook lezen? Bestel hem dan als paperback via Boekenwereld of digitaal op Kobo.com. Kun je nog even wachten? Hou dan vooral komende tijd onze website in de gaten. Misschien komt er dan namelijk nog wel een hele leuke winactie voor je aan…
