3d print diy

Is zelf 3D-printen legaal?

Pizza’s printen zit er nog niet in, maar de mogelijkheden van 3D-printen nemen wel toe: van 3D geprinte nagels tot hippe armbanden. Voordat je begint met een print is het handig om te weten wat de juridische haken en ogen zijn. Je kan met je 3D-printactiviteiten namelijk een inbreuk maken op Intellectuele Eigendomsrechten, zoals het auteursrecht. Kortom, is zelf 3D-printen legaal?

Licence to print

Allereerst mag je met toestemming van de rechthebbende een 3D-ontwerp gewoon gebruiken. Dat geldt voor alle IE-rechten. Als je geen toestemming kunt vragen, kan je het beste de licentie waaronder een product is uitgekomen checken. Zo kan je onder Creative Commons licenties veel werken vinden met een licentie voor commercieel gebruik.

Auteursrecht

Als je een uniek (3D-)design ontwerpt, verkrijg je automatisch het auteursrecht over je werk. Dit houdt in dat je het alleenrecht krijgt om een ontwerp uit te printen (openbaren) en te verkopen (exploiteren). Het is wel van belang dat je werk uniek is en niet is afgeleid van een ander werk.

Fangirl-probleem: stel je voor, je bent een groot fan van Game of Thrones en wil een beeldje uitprinten van The Iron Throne. Mag dat zomaar? Nee, alleen de auteursrechthebbende van de Iron Throne mag het ontwerp vermenigvuldigen en verkopen. Gelukkig bestaan er wel uitzonderingen op deze regels in de Auteurswet.

Privé-printen

Er staat een belangrijke uitzondering in de Auteurswet: de thuiskopie-uitzondering. Je mag een auteursrechtelijk beschermd werk, zoals de Iron Thone, wel 3D-printen voor privédoeleinden. Je hoeft voor deze uitzondering niet letterlijk thuis te printen. Als je een printopdracht geeft bij een print shop is deze uitzondering ook van toepassing.

Pas op met het plaatsen van 3D-ontwerpen van anderen op het internet, ook al heb je geen commercieel oogmerk. Door een ontwerp te plaatsen op het internet haal je een ontwerp uit de privésfeer en is de thuiskopie-uitzondering niet meer van toepassing. In de VS is er al een gigantische auteursrechtelijke claim geweest over het plaatsen van een 3D-design van een model van het spel Warhammer.

Trending en risicovol: 3D-beeldjes van personen

Als je met je 3D-printer een beeldje wilt maken van iemand is dat eenvoudig te doen. Je maakt simpelweg een scan van iemand en de 3D-printer doet de rest. Vergeet alleen niet dat er in dit proces ook persoonsgegevens worden verwerkt. Als je dit type beelden commercieel wilt gaan aanbieden moet je voldoen aan de Wet Bescherming Persoonsgegevens. Het belangrijkste is dat de gevoelige persoonsgegevens van je klanten op tijd uit je bestand worden verwijderd.

Merkenrecht

Het merkenrecht is van toepassing als je merkproducten gaat 3D scannen en uitprinten. Merken worden vaak goed beschermd. Als je tekens op producten plaatst die overeenkomen met geregistreerde merken of daar op lijken kan je door de merkhouder worden aangeklaagd. Dat kan als de merkhouder schade lijdt door jouw creaties, bijvoorbeeld als er verwarringsgevaar ontstaat of je 3D-prints zo slecht zijn dat ze afbreuk doen aan de reputatie van het merk. Net als met het Auteursrecht loop je vooral risico als je het product commercieel gaat aanbieden, bijvoorbeeld op Marktplaats.

Modellenrecht

Je moet tijdens het 3D-printen rekening houden met het modellenrecht. Je verkrijgt zelf modellenrecht over een 3D-model als het nieuw is en een eigen karakter heeft. Je maakt een inbreuk op het modellenrecht als je een beschermd model verwerkt of een model maakt dat dezelfde algemene indruk wekt als een ander beschermd model. Gelukkig wordt er bij het modellenrecht ook weer een uitzondering gemaakt voor het maken van privémodellen en prototypes.

Conclusie

Als je gewoon als particulier objecten wilt printen heb je vaak geen problemen met het Intellectuele Eigendomsrecht. Dat is zelfs het geval wanneer je producten klakkeloos kopieert met je 3D-printer. Let wel goed op als je producten commercieel gaat aanbieden, want dan zou je wel een inbreuk op het auteursrecht, merkenrecht of modellenrecht kunnen maken. Daarnaast is het oppassen met het onbedoeld verwerken van persoonsgegevens als je een beeld van een persoon wilt uitprinten. Denk goed na voordat je begint met een gave 3D-print.

Zeen is a next generation WordPress theme. It’s powerful, beautifully designed and comes with everything you need to engage your visitors and increase conversions.